Methodiek zorgt voor minder ruis op de lijn

“Als de maatschappij beweegt en jouw school stilstaat, dan moet je actie ondernemen”, zegt Dirk Ritskes, decaan, docent, coach en vertrouwenspersoon van de vmbo-locatie van OSG Singelland. Hij nam als docent deel aan het pilotproject Teamwerk-VO, dat volgens hem een sterke bijdrage levert aan het vervullen van de nieuwe missie van de school.

Het pilotproject Teamwerk-VO kwam voor OSG Singelland op een goed moment omdat de school met de gespreksmethodiek kon voortborduren op hun teamplan. “Thema’s als passend onderwijs en actief leiderschap maken onderdeel uit van onze nieuwe missie. Leerlingen zijn assertiever en hebben meer problemen, waardoor je als docent weerbaar moet zijn, één lijn moet trekken en veel aandacht moet besteden aan de groepsdynamiek. Dat vraagt om een sturende rol en actief leiderschap van docenten, minder top down beslissingen en meer ouderparticipatie”, zegt Dirk Ritskes. Deze ontwikkelingen zorgden volgens de docent die al 15 jaar bij OSG Singelland werkzaam is, binnen de scholengemeenschap voor spanningen en werkdruk.

Spanningen bespreekbaar maken

Het pilotproject Teamwerk-VO gaf OSG Singelland handvatten om de spanningen gemeenschappelijk bespreekbaar te maken. “We waren erg gemotiveerd om mee te doen. De dialoogbijeenkomst vond plaats in een leuke, open sfeer zonder hiërarchie waarbij iedereen zich veilig voelde om zijn mening te uiten.” Volgens Ritskes kon de dialoog goed van start gaan omdat vooraf de doelstelling duidelijk was gecommuniceerd en de thema’s gezamenlijk waren bepaald. “En het is vooral belangrijk dat je toewerkt naar concrete actiepunten: wat gaan we doen met de uitkomsten?”

Emotie eruit halen

De dialoogbijeenkomsten werden bij OSG Singelland georganiseerd met 17 deelnemers die zes keer bij elkaar kwamen. De bijeenkomsten startten met een werkvorm waarbij je een stap naar voren maakte als je het ergens mee eens bent. “Dat is een prettige manier om direct een open sfeer te creëren. Net zoals een opstelling waarbij iedereen elkaar aan kan kijken; maak er geen hoorcollege van. Tijdens de dialoogbijeenkomst hielden we ons meestal goed aan de thema’s, hoewel er soms ook werd uitgeweid. Dan miste ik wel een sterke aansturing. Het is goed om mensen even de ruimte te geven om hun hart te luchten omdat je nu eenmaal praat over gevoelige onderwerpen, maar daarna moet de rode draad weer worden opgezocht. Probeer de emotie eruit te halen, waarna je weer kunt ingaan op de inhoud. Het is overigens prettig om het project halverwege het jaar te organiseren zodat je met de resultaten aan de slag kan. Ik zou ook aanraden om er een hele dag voor uit te trekken in plaats van een dagdeel.”

Vertalen naar actiepunten

De directie bleek tijdens de dialoogbijeenkomst heel betrokken te zijn met het pilotproject. Ritskes: “Zij scande de gemeenschappelijke knelpunten en maakte de dialoog heel expliciet: wat wil je en wat heb je daarvoor nodig? Zo hebben we met zijn allen de dialogen heel concreet naar actiepunten kunnen vertalen.” De docent geeft aan dat het belangrijk is om na het project regelmatig een update te geven over de concrete acties die eruit voortvloeien, zodat de thematiek niet verzandt. “Sla piketpaaltjes en zet die duidelijk op de agenda.”

Meer openheid

De resultaten van Teamwerk-VO zijn volgens Ritskes al merkbaar bij Singelland. “De deur van de directie staat symbolisch meer open; we lopen er gemakkelijker binnen. Ook is de communicatie verbeterd en meer openheid gecreëerd. Er is kortom minder gezeur, we hebben kunnen zeggen wat ons op het hart ligt en dat heeft nu een plek in de organisatie. De neuzen staan meer dezelfde kant op, daardoor zijn onder andere de teamoverleggen ook constructiever. Je hebt een gezamenlijk doel voor ogen, in ons geval vertaald naar thema’s als samenwerking, verbondenheid en betrokkenheid.” Persoonlijk is Ritskes van mening dat hij zijn rol als decaan beter kan vervullen dankzij het project. “Omdat je tijdens de sessies heel intensief met elkaar in contact bent, leer je je collega’s en hun beweegredenen beter kennen. Dankzij Teamwerk-VO is er veel minder ruis op de lijn.”